Gateway (Ağ Geçidi) Nedir? Ne İşe Yarar ve Nasıl Çalışır? Ağ geçidi (Gateway), farklı ağlar veya sistemler arasında köprü görevi gören, veri alışverişini ve iletişimi mümkün kılan önemli bir ağ bileşenidir. Özellikle farklı iletişim protokollerine sahip ağların entegre bir şekilde çalışmasını sağlayarak, bilgi teknolojileri altyapılarında kritik bir rol üstlenir.
Gateway (Ağ Geçidi) Nedir?
Gateway, bir ağdan başka bir ağa veri akışını sağlayan bir donanım ya da yazılım çözümüdür. Farklı protokollerle çalışan sistemler arasında uyumluluk yaratarak veri akışını düzenler. Genellikle bir ağın dış dünya ile olan bağlantı noktası olarak çalışır.
Ağ Geçidinin Temel Özellikleri
-
Farklı ağlar arasında veri akışını sağlar.
-
Protokol çevirisi yaparak farklı sistemlerin birbiriyle iletişim kurmasını mümkün kılar.
-
OSI modelinin herhangi bir katmanında çalışabilir.
-
Yönlendirme bilgilerini saklayarak veri iletim yollarını optimize eder.
-
Güvenlik duvarı veya proxy sunucusu görevi üstlenebilir.
-
Çoklu protokol desteği sunar.
-
Yazılım veya donanım tabanlı olabilir.
Gateway Nasıl Çalışır?
Ağ geçidi, bir veriyi alır, hedef sistemin anlayabileceği formata dönüştürür ve hedefe iletir. Örneğin, bir kullanıcı bir web sitesine bağlandığında, istek önce gateway’den geçer ve ardından web sunucusuna yönlendirilir.
Ayrıca, belirli trafik türlerini engellemek için de yapılandırılabilir. Örneğin, yalnızca yetkili e-posta adreslerinden gelen maillerin geçmesine izin veren bir e-posta güvenlik geçidi gibi.
Gateway Türleri Nelerdir?
1. Veri Akış Yönüne Göre
-
Tek Yönlü Gateway: Veri sadece bir yönde akar. Genellikle arşivleme sistemlerinde kullanılır.
-
Çift Yönlü Gateway: Veri her iki yönde de akabilir. Genellikle senkronizasyon işlemleri için tercih edilir.
2. İşlevselliğe Göre Başlıca Gateway Türleri
✅ Network Gateway
Farklı ağ protokollerine sahip sistemleri birbirine bağlar. Örnek: Yerel ağı internete bağlayan internet geçitleri veya VoIP geçitleri.
✅ Ödeme Ağ Geçidi (Payment Gateway)
Çevrimiçi alışverişlerde kredi kartı bilgilerini şifreleyerek güvenli ödeme sağlar. Popüler örnekler: PayPal, Stripe, iyzico.
✅ Bulut Depolama Gateway’i
REST veya SOAP gibi protokollerle bulut servisleri arasında köprü kurar.
✅ IoT Gateway
IoT cihazlarından gelen sensör verilerini toplar, protokol dönüşümünü sağlar ve veriyi bulut sistemine gönderir.
✅ API Gateway
İstemci ile arka uç servisler arasındaki trafiği yöneten, yük dengeleyen ve kimlik doğrulama sağlayan ağ bileşenidir. Mikroservis mimarilerinde kritik rol oynar.
✅ VoIP Trunk Gateway
Klasik telefon cihazları ile VoIP arasında veri iletimini sağlar.
✅ Medya Gateway
Veri formatlarını dönüştürerek farklı medya sistemleri arasında iletişimi mümkün kılar.
✅ E-posta Güvenlik Gateway’i
Spam, zararlı yazılımlar ve kimlik avı saldırılarına karşı e-posta trafiğini filtreler.
✅ Güvenlik Gateway’leri
Güvenlik duvarı, VPN geçidi veya saldırı önleme sistemleri gibi siber güvenlik çözümleri sunar.

İlginizi Çekebilir: Plesk Panel mi cPanel mi?
Gateway Kullanmanın Avantajları
1. Güvenlik
Ağ geçitleri NAT ve güvenlik duvarı özellikleri sayesinde ağ içi cihazları dış tehditlerden korur.
2. Ağ Yönetimi
Veri akışını yöneterek ağ performansını optimize eder, bant genişliğini verimli kullanır.
3. Uyumluluk
Farklı protokollere sahip sistemler arasında veri çevirisi yaparak sorunsuz iletişim sağlar.
4. Ölçeklenebilirlik
Yeni cihazların ve hizmetlerin ağa kolayca entegre edilmesini sağlar.
Gateway ve Router (Yönlendirici) Arasındaki Farklar
Özellik | Gateway | Router |
---|---|---|
İşlev | Farklı protokol kümeleri arasında iletişim sağlar | Aynı ağ protokolü kullanan ağlar arasında veri yönlendirir |
OSI Katmanı | 5. Katmanda çalışabilir | 3. ve 4. katmanda çalışır |
Donanım / Yazılım | Donanım veya yazılım olabilir | Donanım cihazıdır |
Dinamik Yönlendirme | Desteklemez | Destekler |
Ek Özellikler | Protokol dönüşümü, güvenlik | NAT, DHCP, kablosuz ağ oluşturma |